فهرست کشورهای ممنوعه برای ایرانیان
مطابق قانون گذرنامه، پاسپورت ایران برای سفر به تمامی کشورهای جهان اعتبار دارد مگر به کشورهایی که دولت مقتضی مسافرت اتباع ایران را به این کشورها ممنوع و یا محدود کرده باشد. فهرست زیر شامل مقاصدی است که براساس موانع دیپلماتیک و سیاسی-امنیتی، برای ایرانیان ویزای توریستی صادر نمیکنند:
1. ایالات متحده آمریکا
محدودیت صدور ویزا و ممنوعیت ورود شهروندان ایران به آمریکا، پیشتر در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ اعمال شد. پیش از این، فرایند درخواست ویزا از طریق سفارتهای آمریکا در یک کشور ثالث (مانند ارمنستان یا ترکیه) همچنان امکانپذیر بود و این ممنوعیت به صورت موقت برداشته شد.
اما در حال حاضر، دولت آمریکا با تکرار ممنوعیتها، صدور تمامی ویزاهای مهاجرتی و غیرمهاجرتی، از جمله ویزای توریستی آمریکا (B1/B2)، را به حالت تعلیق در آورده است. تا زمان تغییر رسمی این قوانین، تنها موارد بسیار خاص و دستهبندیهای استثنایی مجاز به دریافت ویزای آمریکا خواهند بود.
2. فلسطین اشتغالی
سفر به سرزمینهای اشغالی از دو جهت غیرممکن و ممنوع تلقی میشود: نه تنها اسرائیل به دلیل ممانعت از ورود به شهروندان ایرانی ویزا صادر نمیکند، بلکه مطابق قانون گذرنامه ایران، استفاده از پاسپورت ایران برای سفر به این منطقه غیرقانونی بوده و دارنده آن حق ورود را ندارد.
3. عربستان سعودی
ایرانیان نمیتوانند مستقیماً از طریق سامانه ویزای الکترونیک برای ویزای توریستی انفرادی اقدام کنند. پس از ازسرگیری روابط، صدور ویزا عمدتاً برای حج، عمره و ویزای تجاری/کاری و از طریق سفارت یا آژانسهای مجاز انجام میشود. سفر زیارتی نیازمند پاسپورت زیارتی است و ویزا با هماهنگی سازمان حج و زیارت بهصورت الکترونیکی صادر میشود.
استثنا: افراد دارای اقامت معتبر یکی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس (GCC)، باید برای کسب اطلاعات دقیق در مورد روش درخواست، مستقیماً با سفارت یا کنسولگری عربستان در کشور محل اقامت خود تماس بگیرند.
4. اردن
ایران در فهرست کشورهای محدود شده (Restricted) قرار دارد. این بدان معناست که ایرانیان نمیتوانند ویزای اردن را در بدو ورود دریافت کنند و باید پیش از سفر، برای دریافت تأییدیه ورود از وزارت کشور اردن اقدام نمایند. لازم به ذکر است که تسهیلاتی مانند داشتن مجوز اقامت معتبر در کشورهایی نظیر استرالیا یا GCC، شامل حال اتباع ایران برای تسهیل ویزای اردن نمیشود. در صورت دریافت تاییدیه، ارائه باید پرینت آن در هنگام ورود الزامی است.
5. مراکش
با قطع روابط ایران و مراکش، در حال حاضر امکان سفر با ویزای توریستی و دریافت آن عملاً برای ایرانیان وجود ندارد. مراکش معمولاً دارندگان ویزای شینگن یا ویزای کانادا معتبر را از اخذ روادید معاف میکند، اما ایرانیان حتی امکان بهرهمندی از این تسهیلات را نیز ندارند. کلیه درخواستهای اتباع ایران باید ابتدا به وزارت کشور مراکش ارجاع داده شود و معمولاً درخواستهای ثبت شده پاسخ مثبتی دریافت نمیکنند.
6. مصر
ویزای توریستی مصر به شکل انفرادی برای ایرانیان صادر نمیشود. سفرها معمولاً فقط در قالب تورهای گروهی با مجوز امنیتی خاص و از طریق آژانسهای مشخص امکانپذیر است. در حال حاضر، این تورها بیشتر ویژه افرادی است که دارای پاسپورت دوم هستند و ویزای مصر بهصورت فرودگاهی برایشان صادر میشود.
7. لیبی
بر اساس قوانین رسمی لیبی، شهروندان ایران جزو ملیتهایی هستند که اجازه ورود به این کشور را ندارند و تنها مجاز به ترانزیت فرودگاهی هستند. به دلیل وضعیت جنگی، امنیتی یا عدم ثبات سیاسی، سفر توریستی یا عادی به این کشور غیرممکن و بسیار خطرناک تلقی میشود و سفارت خدمات ویزا ارائه نمیدهد.
8. سوریه
سفر انفرادی و توریستی به دلیل تغییرات سیاسی اخیر متوقف شده و ورود ایرانیان از طریق خطوط هوایی و مرزهای زمینی ممنوع اعلام شده است. تنها راه عبور از این محدودیت، اخذ «مجوز رسمی و تأییدیه قبلی» از مقامات مربوطه سوری است. این مجوز باید پیش از سفر و معمولاً از طریق یک متولی مجاز، هماهنگ و تأیید شود.
9. بحرین
با توجه به اختلافات و روابط سیاسی، و بسته بودن سفارت بحرین از سال ۱۳۹۴، سفر انفرادی به این کشور عملاً غیرممکن است. ویزای الکترونیکی بحرین برای ایرانیان صادر نمیشود و برای دریافت ویزای توریستی لیبل، نیاز به دعوتنامه معتبر از یک شخص یا شرکت بحرینی دارد تا بازگشت فرد را تضمین کند. حتی با وجود این شرایط، تضمینی برای موافقت با درخواست ویزا وجود ندارد.
10. کویت
اخذ ویزای کویت برای ایرانیان به شدت منوط به دریافت ویزای بازدید (Visit Visa) و دعوتنامه از یک کارفرمای کویتی یا بستگان درجه یک مقیم است که تضمینکننده بازگشت فرد و مسئولیت قانونی آن باشند.
تسهیلات: افراد دارای اقامت معتبر کشورهای GCC و دارندگان ویزای معتبر یا مجوز اقامت آمریکا، بریتانیا یا حوزه شینگن، واجد شرایط درخواست ویزای الکترونیکی کویت هستند. همچنین گزارشهایی مبنی بر تسهیل صدور ویزای تجاری برای ایرانیان منتشر شده است.
